Tam bir şifa deposu olan balığı tüketmek için birçok sebebiniz var! Hangi balık neye iyi gelir?
Balık; A, D, K ve B grubu (B1, B2, B3, B6, B12) vitaminleri yönünden oldukça zengindir. Aynı zamanda içerdiği omega-3, iyot, selenyum, fosfor, çinko ve magnezyum açısından da tam bir şifa deposu olup; düzenli tüketildiğinde, omega-3 ve omega-6 yağ asitleri; beyin ve sinir sistemini güçlendirip bağışıklık sisteminin korunmasına yardımcı olur, hafıza, göz ve kemik sağlığını güçlendirir.
Peki Hangi Balık Neye İyi Gelir?
PALAMUT
Ilık ve sıcak deniz balıklarından olan palamut, kemikli ve çok hızlı yüzen büyük bir balık türüdür. Sırt kısmı genellikle mavimsi olup karnına doğru gidildikçe bu renk gümüş ve beyaza döner. Sırtından başına doğru siyah renkte şeritler vardır. Etçil balıklardır. Ağustos ayı ile birlikte görülmeye başlayan palamut, en lezzetli halini ise eylül ayından şubat ayına kadar olan dönemde alır. Çoğunlukla marmara ve karadenizinde bulunur. Boyutlarına göre farklı isimler alır;
- Palamut vonozu (12–16 cm),
- Kestane palamudu (16–22 cm),
- Çingene palamudu (22–28 cm),
- Palamut (28–35 cm),
- Zindandelen (70 cm ve üzeri),
- Torik (40–45 cm),
- Sivri (45–55 cm),
- Altıparmak (55–65 cm),
- Piçuta (65 cm ve üzeri).
Palamut balığının faydaları;
- Vücutta üretilemediğinden dışarıdan besinlerle alınan ve omega_3 yağ asitlerinden olan EPA ve DHA yönünden en zengin balıktır.
- İçeriğindeki fosfor, sülfür, vanadyum maddeleri açık yaraların hızla kapanmasına yardımcı olur.
- Potasyum sayesinde kolesterolü düzenleyerek kan basıncını azaltır.
- En fazla D vitaminine sahip balık türlerindendir.
- Düzenli tüketildiğinde diş ve kemik sağlığının korunmasına yardımcı olur.
- Cildin parlak görünmesini sağlar.
- Saç köklerinin beslenmesini sağlayarak dökülmeleri önler.
HAMSİ
İp şeklinde hafif yassılaşmış ve yanlardan yuvarlak olan hamsi, alt dudağa sahip değildir, üst çenesi alt çeneye oranla daha uzundur. Gövdesi büyük ve parlak pullarla kaplıdır. Sırt kısmı koyu mavi siyahımsı, alt tarafı açık renklidir. Hamsiler, planktonik canlılarla beslenir ve sürüler halinde yaşarlar. Ortalama boyları 12 cm’dir. Sıcak ve ılık denizlerde yaşarlar. Ömürleri ortalama 2-3 yıldır. Tüketimi oldukça fazla olan hamsinin en lezzetli olduğu zamanlar ocak, şubat, kasım ve aralık aylarıdır. Izgarasından tavasına, fırınından buğulamasına kadar birçok yemekte kullanılan hamsi Evliya Çelebi’nin “Seyahatnâme” sinde de yer almıştır. Ayrıca balık yağı ve balık unu üretiminde de kullanılır.
Hamsi balığının faydaları şu şekildedir;
• Omega3, potasyum, fosfor ve folik asit miktarı oldukça yüksektir.
• Protein değeri yüksek ve kalorisi düşük bir besin kaynağıdır.
• Yağda eriyen A ve D vitaminleri yönünden oldukça zengindir.
• İçerdiği doymamış yağ asitleri sayesinde kalp ve damar hastalıklarına karşı korur ve ani kalp ölümlerini azaltır.
• İyot bakımından zengin olan hamsiyi tüketerek vücudun ihtiyacı olan tuz doğal yoldan alınabilir.
• Gelişme çağındaki çocukların zeka gelişimi açısından faydalıdır.
• Kılçığı ile de yenilebilen bir balıktır. İçeriğindeki kalsiyum ve magnezyum ile kemik ve dişlerin gelişiminde önemli rol oynar.
• Depresyona iyi gelir, sakinleştirici özelliği vardır.
KEFAL
Ülkemizde neredeyse tüm denizlerde yaşayabilen bir balık türüdür. Dişleri çok küçük ya da hiç yoktur. Genellikle kirlilik oranı yüksek yerlerde yaşayan kefalin kötü bir kokusu vardır ve karın zarları simsiyah olup pek tercih edilmezler. Su kirliliğinin az olduğu bölgelerde yaşayanlarında ise koku olmaz ve karın zarları kahverengidir bu yüzden tüketilecek kefallerin nerede avlandıklarını bilmek önemlidir; zira tehlikeli olabilir. Ortalama boyu 40-50 cm’dir. Rus kefali, altınbaş kefal, Has kefal, mavi kefal, topan kefal, sarı kulak kefal gibi birçok türü vardır. Kış ayları en lezzetli olduğu zamanlardır. Aynı zamanda bottarga olarak da bilinen kefal havyarı çok kıymetli olup ülkemizde birçok yerde ticari öneme sahiptir.
Kefal balığının faydaları şu şekildedir;
- Sağlam bir kemik ve iskelet yapısının oluşmasına yardımcı olur.
- Beyin sağlığını korumak için gerekli olan vitaminleri ve mineralleri bol miktarda içerir.
MEZGİT
Hemen hemen her denizde bulunan ince, uzun bir yapıya sahip balık türüdür. Sürü halinde ve deniz diplerinde yaşarlar. Kış aylarında Karadeniz akıntılarıyla birlikte, mezgit balıkları da marmara denizine doğru göç eder. Bu nedenle Marmara ve Karadeniz’de daha yoğun görülür. Lezzeti tavuk etine benzediğinden halk arasında tavuk balığı olarak da bilinen mezgit tüketimi oldukça fazla olan balıklardandır. Pek çok ülke konserve olarak tüketmek zorunda kalırken ülkemizde mezgit balığını taze bulabilme imkanı vardır. En lezzetli olduğu zamanlar şubat ve mayıs aylarıdır.
Mezgit balığının faydaları şu şekildedir;
- Yapısındaki bol miktarda bulunan B vitamini beyin sağlığını korur.
- B vitamini eksikliğinden kaynaklanan vücuttaki yorgunluk ve halsizlik durumu mezgit balığı ile önlenebilir.
- Hemen hemen her balık türü beyin gelişimini desteklese de mezgit balığının en temel faydası budur.
- İçeriğindeki iyot tiroid hormonlarını düzenlemeye yardımcı olur.
- Folik asit yönünden zengin olan mezgit kalp rahatsızlıklarına iyi gelir.
- İyi bir protein kaynağıdır.
- Potasyum sayesinde kas ve kemik gelişiminde etkilidir.
- Yüksek lif oranı sindirim sisteminin düzenli çalışmasına yardımcı olur.
USKUMRU
Yağlı balık türlerinden olan uskumru, palamuttan sonra en çok tüketilen balıklardandır. Vücut yapıları ince uzun şekildedir. Sırt kısmı mavi ile yeşil arası bir renkte iken karın tarafı gümüş renktedir. Ortalama boyları 35 cm civarındadır. Marmara bölgesinde daha sık görülür. En lezzetli halini eylül ayından ocak ayına kadar olan zamanda alır. Omega3 , protein ve B12 vitamini yönünden oldukça zengindir.
Mezgit balığının faydaları şu şekildedir;
- Yenilen 100 gr uskumru ile vücudun günlük ihtiyacı olan d vitamininin yarısından fazlası karşılanmaktadır.
- İçerdiği aminoasitler ve protein, kandaki demir emiliminin hızlanmasına yardımcı olur.
- Yüksek oranda bulunan omega3 ve omega6 yağ asitleri kalp rahatsızlıklarına ve kansere karşı korur.
- Sahip olduğu enzimler, hafızayı güçlendirerek unutkanlık riskini azaltır.
- İçinde bulunan protein çocukların kemik gelişiminde etkilidir.
- Güçlü bir antioksidan olan selenyum, bağışıklık sistemini güçlendirir.
Balık tüketirken, mevsime göre balık seçmek, balığın taze ve temiz olmasına dikkat etmek gerekir. Peki, bayat balık ve taze balığı ayırt etmek sanıldığı kadar zor mu? "Balığın taze olduğunu nasıl anlarız?" başlıklı yazımızı inceleyebilirsiniz.
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.