Saç dökülmesini engellemek için neler yapılabilir?

Saç dökülmesini yavaşlatmak veya durdurmak için yapabileceğiniz şeyler, saçınızın dökülme nedenine bağlı olarak değişir. Hamilelik sonrası saç dökülmesi (telogen effluvium) gibi bazı durumlar kendiliğinden düzelebilir. Saç dökülmesi sürekli olduğunda ve miktarı arttığında doktora gidip, saç dökülmenizin tiroid sorunları, stres, kafa derisi enfeksiyonları, androjenik alopesi veya sadece yaşlanma gibi nedenlerden kaynaklanıp kaynaklanmadığını öğrenebilirsiniz.

Bu makalede saç dökülmesini durdurmanın yöntemlerini inceleyeceğiz.

Beslenme

Akdeniz diyeti

2018 yılında yapılan bir çalışma, çiğ sebzeler ve taze otlar içeren akdeniz diyetinin kellik (androjenik alopesi) riskini azaltabileceğini veya ilerlemesini yavaşlatabileceğini ortaya koydu. En iyi sonuçlar, araştırmaya katılanların bu yiyecekleri (maydanoz, fesleğen, yeşil salata gibi) haftada üç günden fazla tükettiklerinde gözlemlendi.

Protein

Saç kökleri çoğunlukla keratin adı verilen proteinden oluşur. 2017 yılında yapılan bir çalışma; saç dökülmesi olan kişilerin %100'ünün protein eksikliğinin olduğunu gösterdi. Araştırmacılar daha fazla çalışmaya ihtiyaç olduğunu belirtse de protein açısından zengin bir diyet yapmak, saç dökülmesini önlemeye yardımcı olmaktadır. Yumurta, fındık, fasulye ve bezelye, balık, az yağlı süt ürünleri, tavuk ve hindi gibi yiyecekler protein için iyi bir seçenektir. 

A vitamini

A vitamini, saç uzamasını doğrudan etkileyen bir vitamindir.  Doğal yağların üretimine katkı sağladığı için saçların parlaklığını artırır. Antioksidan özelliği sayesinde, saç derisini nemlendirir ve saçın kurumasını önler.

Tatlı patates, havuç, karaciğer, yumurta sarısı, süt, ıspanak, kuru kayısı ve mango en iyi A Vitamin kaynaklarıdır.

Takviyeler

Multivitamin

Yapılan tüm araştırmalar, A, B, C, D vitaminleri, demir, selenyum ve çinkonun, özellikle hücre yenilenmesinde önemli olduğunu kanıtladı. Multivitaminler yaş gruplarına göre değişikliklik gösterdiği için doktorunuza ve ya eczacınıza danışarak sizin için en uygun multivitamini seçebilirsiniz.

D Vitamini

2018'de yapılan bir araştırma, D vitamini eksikliği'nin saç dökülmesi, kellik ve alopesiye neden olduğunu göstermiştir. D vitamininin bir görevi de yeni ve eski saç köklerini canlandırmasıdır. Vücutta yeterli miktarda D vitamini alınmadığında saç problemlerine neden olur.

Biotin

Biotin (H ya da B7 Vitamini) saç döngüsünde çok önemli bir yeri olan yağ asidi sentezinde önemli rol oynar. Bağırsaktaki bakterilerin yanı sıra tüketilen besinler ile alınmaktadır. Biotin eksikliğinde; özellikle saçlarda kalite kaybı ve tırnak sağlığının bozulması gibi sorunlarla karşılaşabilirsiniz. 

Saw palmetto 

Saw Palmetto (Serenoa repens veya Sabal serrulatum), ABD`nin doğu kıyılarında yetişen Amerikan cüce palmiye ağacının küçük meyvelerinden alınan özdür. 2004 tarihli bir dergi makalesi, palmetto kullanan ve günlük 200 mg doz alan katılımcıların yaklaşık yüzde 60'ının saç uzamasında iyileşme yaşadığını ortaya koydu.

Ginseng

Ginseng, kafa derisinde saç büyümesini teşvik edebilecek bazı fitokimyasallar içerir. Spesifik dozajları önermek için daha fazla çalışmaya ihtiyaç vardır.Kore, Rusya, Çin, Amerika ve Japonya’da yetişen bu bitki, 3 ila 10 metre yüksekliğe ulaşabilmektedir. Bitkinin kökleri tıbbi amaçlarla kullanılır. Piyasada ginseng içeren pek çok saç bakım ürünü bulunmaktadır.

Saç Bakımı

Düzenli yıkama

Saçları her gün yıkamak, saç derisini sağlıklı ve temiz tutarak saç dökülmesini engeller.

Hindistan cevizi yağı

2018 yılında yapılan bir araştırma, hindistan cevizi yağının, saçları yıkamadan önce veya sonra uygulandığında protein kaybını engellemekte en etkili yağ olduğunu ortaya koymaktadır. Hindistan cevizi yağını kafa derisine masaj yapmak daha iyi kan akışını teşvik edebilir ve yeniden büyümeye yardımcı olabilir.

Zeytinyağı

Zeytinyağı saçı derinlemesine şekillendirmek, saçı kuruluktan ve buna bağlı kırılmalardan korumak için kullanılabilir. Zeytinyağı ayrıca, genetik saç dökülmesini yavaşlatmaya yardımcı olabilecek akdeniz diyetinde de önemli bir yere sahiptir. Doğrudan saça birkaç yemek kaşığı zeytinyağı sürebilir ve yıkamadan önce 30 dakika bekletebilirsiniz.

Saç Şekli ve Yapılan Uygulamalar

Tüyleri kökünden çekebilecek ve aşırı dökülmeye neden olabilecek sıkı örgüler veya at kuyruğu kullanmama çalışın. Ayrıca saç düzleştirmek, sık maşa kullanımı, brezilya fönü, perma gibi uygulamalar da saç dökülmesine neden olabilir. Ayrıca saç rengini açmak için kullanılan kimyasal işlemler saça ve saç derisine zarar verebilir. Organik saç boyaları ve amonyak, peroksit veya para-fenilendiamin (PPD) içermeyen alternatifleri değerlendirebilirsiniz.

Tıbbi tedaviler

Lazer tedavisi

Son zamanlarda yıpranmış saçları yeniden canlandırabilmek için uygulanan yöntemlerden birisidir. Bu yöntem ile düşük doz diot ışınları belli aralıklar ile kişilerin saçlarına uygulanır. Lazer yöntemi ile incelmiş olan saç telleri yeniden güçlendirilir ve yavaş yavaş sağlığını kazanarak, dökülmenin önüne geçilir.

Trombosit açısından zengin plazma

Saç derisine trombosit açısından zengin plazma (PRP) enjekte etmek, saç dökülmesinden zaten etkilenmiş alanlarda büyümeyi uyarmaya yardımcı olur. Trombositleri ayırmak için kan bir santrifüjden geçirilir ve ardından kafa derisine enjekte edilir. 2017'de yapılan bir araştırmada 11 katılımcının dört seanstan sonra incelme alanlarında yüzde 30 daha fazla büyüme görüldü.

İlaçlar

Minoksidil

Minoksidil yeni saç çıkışını teşvik eden ve saç dökülmesini engelleyen bir ilaçtır.Köpük veya losyon şeklinde kullanılabilir.  Kafa derisinde tahriş, sivilce oluşumu, düzensiz kalp atışı ve bulanık görme gibi yan etkileri olduğu bilinmektedir.

Finasterid

Finasterid  ağız yoluyla alındığı için yan etkileri daha fazladır. Özellikle hamile kadınların kullanmaması önerilir. 

Fenilefrin

Topikal fenilefrin, folikül kaslarını kasılmaları için uyararak saç dökülmesine yardımcı olabilir.

Diğer yöntemler

Uçucu yağlar

Uçucu yağlar saç dökülmesini azaltmaya yardımcı olabilir. 1998'da yapılan bir araştırmada, alopesi areata hastası 86 kişi iki gruba ayrıldı; bunlardan biri lavanta ve biberiye ile karıştırılmış sedir ağacı yağı kafa derisine 7 ay uygulandı ve bu grubun yüzde 43'ü olumlu yanıt verdi. Ayrıca lavanta, limon otu ve nane gibi uçucu yağları birkaç damla jojoba veya üzüm çekirdeği gibi birkaç yemek kaşığı taşıyıcı yağ ile karıştırıp yıkamadan önce 10 dakika kafa derisine uygulayabilirsiniz.

Soğan suyu

Alopesi areata hastaları, günde iki kez kafa derilerine ham soğan suyu uygulayabilirler. Bu tedavi ile ilgili araştırmalar sınırlı olsa da, 2014 yılında yapılan bir araştırmada katılımcıların yaklaşık yüzde 87'sinde saç büyümesini sağladığı görüldü. Bilim adamları soğan suyundaki kükürtün buna neden olduğuna inanıyor. Aynı şekilde 2016 yılında yapılan bir araştırmada 24 hafta boyunca günde dört dakika kadar az masajla etkili sonuçlar görüldü.

Yoga

Stresin neden olduğu saç dökülmesinde yoga etkili olabilir.Saç dökülmesini önlemek ve yavaşlatmak için "Aşağı Bakan Köpek, Öne Eğilme, Deve Duruşu, Omuz Duruşu, Balık Duruşu ve Diz Çökme Duruşu" yoga pozisyonlarını deneyin. Bu pozların akışını YouTube'da ücretsiz olarak bulabilirsiniz.

Saç neden dökülür?

Genel olarak çoğu insanın günde 100 saç telinin döküldüğü bilinmektedir. Bazı dökülmeler geçici olup beslenme yapılan değişiklikler ve yapılan tedavilere hızlı ve olumlu yanıt verebilir. Bazı durumlarda ise altta yatan bir durum tedavi edilene kadar malesef çözüm sağlanamaz.40 yaşına gelindiğinde, erkeklerin yaklaşık yarısı androjenik alopesi (erkek tipi kellik) gibi kalıtsal koşullar nedeniyle saç dökülmesi yaşamaktadır.. Benzer şekilde, kadınların yarısından fazlası 70 yaşından önce genetik saç dökülmesi (kadın tipi kellik) yaşamaktadır.

Saç dökülmesinin diğer nedenleri;

• Genetik faktörler,
• Yanlış beslenme alışkanlıkları,
• Vitamin ve minarel eksiklikleri,
• Hamilelik, doğum, menopoz veya tiroid sorunlarından kaynaklı hormonal değişiklikler,
• Alopesi areata, kafa derisi enfeksiyonları veya trikotilomani gibi tıbbi durumlar (saç çekme bozukluğu)
• Kanser, yüksek tansiyon, depresyon için kullanılan ilaçlar,
• Stres ve depresyon
• At kuyruğu gibi saç şekilleri

Ani veya aşırı saç dökülmesi yaşıyorsanız, mutlaka bir cilt doktoruna danışın.