Otoimmün Hastalık Nedir?

Otoimmün Hastalık Nedir?

Bağışıklık sistemi virüslere, bakterilere ve enfeksiyonlara karşı vücudu korur. Zarar verebilecek yabancıları algıladığında onları belirleyerek ortadan kaldırmaya çalışır. Otoimmün rahatsızlıklarda ise bağışıklık sistemi vücudun kendi dokularını, organlarını veya hücrelerini yabancı olarak algılar ve saldırarak zarar verir. Bazı otoimmün hastalıklar yalnızca bir organı hedef alırken bazıları tüm vücudu etkiler.

Otoimmün Hastalıkların Ortak Belirtileri Nelerdir?

Birçok otoimmün hastalık olsa da ortak olan semptomlar şunları içerir:

• Yorgunluk
• Eklem ağrısı
• Şişlik ve kızarıklık
• Düşük dereceli ateş
• Odaklanma zorluğu
• El ve ayaklarda uyuşma ve karıncalanma hissi
• Saç kaybı
• Deride meydana gelen kızarıklık, döküntü

Bireysel olarak hastalıkların ise kendine özgü semptomları olabilir. Aşırı susama, kilo kaybı, karın ağrıları…vb.

Bu belirtiler zamanla geçip tekrar başlayabilir. Semptomların olduğu dönem “alevlenme”, geçtiği dönem ise “remisyon” olarak adlandırılır.

En Yaygın Görülen Otoimmün Hastalıklar

Tip 1 Diyabet

Pankreas, kan şekeri seviyelerini düzenlemek için insülin hormonunu üretir. Bağışıklık sistemi antikorları ise pankreastaki insülin hormonu üreten beta hücrelerine saldırır ve yok eder. Yüksek kan şekeri seviyesi kan damarları ile kalp, böbrekler ve sinirler gibi organların hasarına neden olabilir.

Tip 1 diyabette en yaygın görülen semptomlar şunlardır:

• Aşırı yorgunluk
• Sık idrara çıkma durumu
• Mide bulantısı kusma
• Aşırı susama hali
• Yemek yenilmesine rağmen sürekli açlık hali
• Açıklanamayan kilo kaybı
• Zor nefes alma
• Ciltte ve idrar yollarında sıkça görülen enfeksiyonlar
• Çocuklarda yatak ıslatma
• Ani ruh değişiklikleri, huysuzluk

Haşimato Tiroiditi

Bağışıklık sitemi tarafından üretilen antikorlar troid bezine saldırır ve hormon üreten hücreleri yok eder. Bu durum troid bezinin yetersiz çalışmasına (hipotiroidizm) sebep olur.

Haşimato tiroiditinin sık görülen semptomlarından bazıları şunlardır:

• Yorgunluk hali
• Açıklanamayan kilo alımı
• Sıcak ortamlarda üşüme hali
• Kas krampları
• Depresyon
• Ciltte kuruluk
• Konsantrasyon ve hafıza problemleri
• Sinirlilik
• Baş ağrısı
• Felç
• Davranış değişiklikleri

Multipl Skleroz(MS)

Multipl skleroz (MS), bağışık sisteminin, merkezi sinir sistemindeki sinir hücrelerini çevreleyerek koruyan miyelin kılıfa saldırdığı nörolojik bir bozukluktur. Miyelin kılıfının hasar görmesi ile birlikte beyin ve omurilik arasındaki mesajların vücudun geri kalanına iletilme hızı yavaşlar.

Semptomlar, beyin ve omurilikte meydana gelen ataklara bağlı olarak değişiklik gösterse de yaygın olarak görülen semptomlardan bazıları şunlardır:

• Yorgunluk, halsizlik
• Ağrı
• Zayıf koordinasyon
• Uyuşma ve karıncalanma
• Mesane sorunları
• Kas spazmları
• Depresyon
• Denge problemleri
• Yürüme güçlüğü
• Romatoid Artrit

Bağışıklık sisteminin eklemlere saldırdığında iltihaplı eklem romatizması tıbbi adıyla romatoid artrit ortaya çıkabilir. Bu hastalığın başlangıç döneminde belirgin olarak el ve ayak parmaklarının tabanındaki eklemlerde ağrı, kızarıklık, sertlik ve şişme görülür.

Hastalık ilerleyen süreçlerinde tedavi edilmezse, kalp ve akciğerler gibi vücudun diğer bölgelerinde iltihaplanma meydana gelebilir yada kalıcı eklem hasarına neden olabilir. ‌Romatoid artrit kronik bir hastalıktır ve genellikle 30’lu yaşlarda belirtileri görülmeye başlanır.

Sistemik Lupus Eritematoz‌(SLE)

Sistemik ‌lupus ‌eritematozus, bağışıklık sisteminin vücudun pek çok doku ve organını yabancı ‌olarak algılaması ve saldırması sonucu ortaya çıkar. En yaygın görülen belirtisi ciltte meydana gelen döküntülerdir. Bununlar birlikte deri, böbrek, eklemler, beyin ve kalp olmak üzere birçok organ zarar görür. Belirtiler genellikle 30'lu yaşlarda görülmeye başlanır.

Bazı belirtiler diğer hastalıklarla benzerlik gösterdiğinden bu belirtiler lupus teşhisi koymakta yeterli değildir.

Erken belirtilerden bazıları şunlardır:

• Eklemlerde ağrı
• Yorgunluk
• Ateş
• Kilo kaybı
• Saç kaybı
• Cillte döküntü
• Akciğer problemleri
• Böbrek problemleri
• Eklemlerde şişkinlik
• Gastrointestinal problemler
• Tiroid problemleri
• Ağız kuruluğu
• Sedef hastalığı

Sedef hastalığı, bağışıklık sisteminin çok fazla çalıştığı, genellikle pullu ve iltihaplı, kalınlaşmış cilt lekelerine neden olan cilt hastalığıdır. Semptomları bazen birkaç hafta yada daha uzun sürebilir. Bitip tekrar başlayabilir.

Sedef hastalığı olan kişilerin bazılarında aşağıdakiler dahil diğer ciddi rahatsızlıklara yakalanma riski yüksek olabilir:

• Psoriatik artrit .
• Felç veya kalp krizi
• Kaygı ve depresyon gibi zihinsel prolemler
• Eklemlerde şişme, sertlik, ağrı

Sjögren Sendromu

Sjögren sendromunda, bağışıklık sistemi gözyaşı ve tükürük üreten bezlere saldırır ve zarar verir. Bezlerde oluşan hasardan dolayı gözlerde, ağızda, vajinada kuruluk görülür. Sık görülmemekle birlikte akciğerler, böbrekler ve eklemler gibi diğer organlar hasarlar meydana gelebilir. Hastalığın belirtileri ortalama 40’ların sonunda görülür.

Yaygın olarak görülen semptomlardan bazıları şunlardır:

• En ayırt edici belirti gözlerde kuruluk. Gözlerde yanma, kaşınma veya kum kaçmış gibi hissedilir.
• Kuru cilt
• Kronik öksürük
• Tiroid problemleri
• Bulanık görme veya parlak ışığa karşı hassasiyet
• Ağızda kuruluk
• Kollarda ve bacaklarda karıncalanma
• Yorgunluk, halsizlik
• Deri döküntüleri
• Yutma, konuşma veya tat almada sıkıntı
• Vajinal kuruluk

Tükürük bezlerindeki azalmadan dolayı daha fazla diş çürüğü ve ağız enfeksiyonları
Sjögren sendromu vücudun şu kısımlarını da etkileyebilir:

• Eklemler
• Cilt
• Akciğerler
• Kan damarları
• Sinirler
• Böbrekler.
• Sindirim organları