2021 ilk cemre düştü mü, ikinci cemre ne zaman düşecek? Cemre düşmesi ne demektir?

İlkbaharın başlangıcında yedi gün arayla, önce havaya, sonra su ve toprağa düştüğüne inanılan cemre, bir sıcaklık artışıdır.

Cemre kelimesi kor veya ateş anlamına gelir. Arapça bir kelimedir.

Hac görevi esnasında, Mina vadisinde bulunan ve şeytan taşlama sırasında taşların atıldığı, Arafat’tan gelmiş olan beton sütunlara verilen isim olan cemre, ilk baharın da müjdecisi olarak biliniyor.

Türk ve Altay Halk kültüründe imre adında ki bir cinin ilkbahar geldiğinde titreyen ışıklarla göğe yükselip, buzların üzerine düşerek erittiğine, sonrasında yere girip, toprağı ısıtarak çıktığına inanılıyor. Bununda cemre düşmesi olduğu ve imre isminin zamanla cemre olarak değiştiği yönünde rivayetler mevcuttur. 

Eski zamanlarda, tarımın ve hayvancılığın üretime fazlasıyla katkı sağladığı dönemlerde takvimler doğa olayları ile ilişkilendirilirdi. Sanayinin gelişmesi ile her ne kadar bu durum değişse de, özellikle tarım ile ilgilenenlerin beklediği bir tarih olarak cemrenin toprağa düşmesi, günümüz takvimlerinde halen yerini almaktadır.

Cemre düşmesi ile ilgili pek çok rivayet vardır. Bir çok kültürde cemre düşmesi ile ilgili farklı inanışların  neticesi, değişik ritüellerle cemrenin düşmesinin karşılanmasına sebep olmuştur. Bu rivayetlerden birisi; Moğol krallarının soğuklar şiddetlendiğinde üç tütsü yaktıkları ve hava ılıklaştıkça her bir ateşin söndürüldüğü, bunun da cemre düşmesi ile bağlantılı olduğu yönündedir. 

Bir diğer rivayet ise; İran ve Arap kültüründe cemre düşmesinin Ay’ın menzilleri ve  bazı yıldızların doğup batması ile ilişkilendirildiği yönündedir. 

Bu ve bunun gibi bir çok rivayetin günümüze kaynaklar aracılığı ile ulaşmış olduğu cemre düşmesi, Anadolu’ da ise her bir yörede tarım ve hayvanlar ile ilgili önemli zaman dilimidir.  Tohumların toprağa atılmasını üçüncü cemre den sonra gerçekleştiren çiftçiler, koç ve teke katımını da bu zamana denk getirmektedir. 

Her ne kadar resmi olarak cemrenin düşmesi ile ilgili bir kayıt bulunmuyor olsa da, inanışların kökenine bakıldığında rivayetlerin yersiz olmadığı anlaşılmaktadır. Türk kültüründe önce havaya, sonra suya, daha sonra toprağa düştüğüne inanılan cemre, başka kavimlerde önce havaya, sonra toprağa daha sonra ise ağaca düştüğü yönünde dile gelmektedir.

Anadolu’da özellikle Ege Bölgesi’nin bazı köylerinde Cemile olarakta ifade edilen cemre düşmesi, kendisini hava ve su sonrası toprağa düşmesi ile ılıklaşan meltem esintisi ile daha da belli ediyor. 

Peki kış mevsimine veda zamanını, ilk baharın da gelişini haber eden cemre ne zaman düşüyor?

Cemrenin havaya düşmesi: 19-20 Şubat
İkinci cemrenin suya düşmesi: 26-27 Şubat 
Üçüncü cemrenin toprağa düşmesi ise 5-6 Mart tarihlerinde gerçekleşecek.