Osmanlı mutfağı, kullanılan farklı baharatlarla lezzetlendirilmiş geniş mutfak kültürüne sahiptir. Baharatlar çeşitli bitkilerin kök, tohum, kabuk, yaprak, çiçek, meyve, çekirdek gibi kısımlarından taze ya da kurulup yemeklere / içeceklere tat ve koku vermesi için kullandığımız lezzet verici doğal bileşenlerdir. Aşırı kullanılmadığı takdirde iştah açıcı, sindirimi kolaylaştırıcı özelliği dikkat çeker.

Osmanlı mutfağında baharatlar; etlerde kimyon, karabiber ve kırmızıbiber; tatlılarda gül suyu, karanfil ve dolmalarda tarçınla yenibahar, çam fıstığıyla kendini gösterirdi.Dörüzziyafe köftesi, fodula, mutancana, mahmudiye, kavun dolması, süt kebabı, beyrani, acem pilavı ve daha birçok eşsiz lezzet saray mutfağında özenle hazırlanır, yemekler hanedanın beğenisine sunulurdu. Osmanlı mutfağından eşsiz yemeklerin çıkmasının sırrı usta aşçıların yanı sıra kullanılan baharatlardı. Aşçılar, baharatları yemeğin tadını bastırmayacak şekilde kullanırdı.

Bu yazımızda Osmanlı mutfağında kullanılan baharatlara göz atalım:

Karabiber

Osmanlı'da karabiber en yaygın kullanılan baharatlardandı. Neredeyse tüm et yemeklerine eklenirdi.

Karabiberin faydaları nelerdir?

Antioksidan içeriği yüksektir
Enfeksiyonlara karşı korur.
Sindirimi kolaylaştırır.
Solunumu rahatlatır.
Kilo kaybını destekler.
İçerdiği C vitamini sayesinde doğal antibiyotiktir.
Öksürük ve soğuk algınlığına iyi gelir.
Kansere karşı korur.
Bağışıklığı güçlendirir.
Cilt sağlığına faydalıdır.

Kekik

Osmanlı saray mutfağında kekik; balık ve kebap yemeklerinde bolca kullanılmıştır. Fatih Sultan Mehmet'in en sevdiği yemeklerden biri kekikli yılan balığı idi.

Kekiğin faydaları nelerdir?

Antiseptik ve antibakteriyel özellikleri ile enfeksiyonları tedavi eder.
Akne tedavisinde kullanılır.
Soğuk algınlığı, öksürük ve boğaz ağrısını tedavi eder.
Bronşite iyi gelir
İyi bir demir kaynağı olup anemiyi önler
Kalp sağlığını korur.
Kansere karşı koruyucudur.
Bağışıklık sistemini güçlendirir.
Dispraksi tedavisinde etkilidir.
Sindirim sistemi sorunlarını giderir.
Göz sağlığına iyi gelir.
Solunum yolu rahatsızlıklarını tedavi eder.
Kas kramplarını tedavi eder
Cilt sağlığıın korur
A vitamini açısından zengindir
Alzhemier hastalığına yakalanma riskini azaltır.
Uykusuzluk sorunu için kullanılır.
Hazımsızlığı giderir.

Safran

Osmanlı Mutfağı'nda karabiberden sonra en yaygın olarak kullanılan baharat safrandı. Safran kullanılan tatlılardan biri Zerde idi.

Safranın faydaları nelerdir?

Vücuda enerji verir.Cilt yaralarının tedavi edilmesini sağlar.
Diş vediş eti ağrılarını hafifletir.
Karaciğer yağlanmasını tedavi eder.
Uyku kalitesini artırır.
Tansiyon ve kötü koleserolü düşürür.
Afrodizyak etkisi vardır.
Regl dönemi ağrılarını azaltır.

Misk

Osmanlı mutfaklarında yapılan tatlılardan biri de Deva-i misk helvasıydi. Koku olarak da kullanılan misk pahalı baharatlardan biri idi.

Miskin faydaları nelerdir?

İdrar söktürücü özelliği vardır.
Egzama gibi cilt hastalıklarına etkilidir.
Psikolojik rahatsızlıkların giderilmesine yardımcı olur
Sindirimi kolaylaştırır.
Regl dönemi ağrılarını hafifler.
Parfüm olarak kullanılablir.

Damlasakızı

Osmanlı mutfağında hem et hem tatlılarda kullanılan damla sakızı; akike, helatiye, ishakiye helvası, ıspanak kalyesi, zırbaç gibi pek çok lezzete lezzet katmıştır.

Damla sakızının faydaları nelerdir?

Bulantı ve kusmaya iyi gelir.
Yemek sonrası yaşanan hazımsızlığı giderir.
Reflü ve ülser gibi mide rahatsızlıklarına etkilidir.
Diş beyazlatma etkisinden dolayı diş macunlarında kullanılır.
Antiseptik özelliğinden dlayı ilaçlarda kullanılmaktadır.

Kişniş

Osmanlı mutfağında özellikle kişniş, tarçın ve karabiber üçlüsünün birlikte kullanmı dikkat çekiyor.

Kişnişin faydaları nelerdir?

Cilt iltihabını azaltır.
Cilt bozukluklarını giderir.
Kötü kolesterolü düşürür.
Kan basıncını düzenler.
Ağız ülserleri için doğal antiseptiktir.
Kemik sağlığını için faydalıdır.
Kan basıncını dengeler.

Tarçın

Osmanlı mutfağında tarçının daha çok karabiberle birlikte kullanıldığını görüyoruz. Tarçınla yapılan yemeklerden bazıları: tavuklu yahni, nohut ezmezi, keşkekli tarçınlı tavuk cevirusu idi.