Bu çalışma kızarmış balıklarla ilgili yapılan tek çalışma değil elbette. Yine 2005 yılında yapılan başka bir araştırmada da sık sık kızarmış balık tüketenlerin yüzde 44 oranında daha fazla felç riski ile maruz kaldığı saptanmış. 2011'de Neurology'de yapılan başka bir araştırmada ise yine kızarmış balık yemenin felç riskini artırdığı belirtilmiş.
Öte yandan 10 yıllık bir süre boyunca haftada beş veya daha fazla porsiyon fırında pişirilmiş / ızgara balık yiyenlerin, ayda birden az porsiyon yiyen kadınlara kıyasla kalp yetmezliği riski yüzde 30 azaldığı görülmüş. Kalp sağlığına uygun omega-3 yağları bakımından yüksek balıkların tüketimi (somon gibi) daha da koruyucu olacaktır.
Peki kızarmış balıklar niçin tehlikeli?
Kızarmış balıkların fırında pişirilmiş veya ızgara balıklarla aynı sağlık yararlarına sahip olmamasının birkaç nedeni var. İlk olarak, tipik olarak kızartılmış balık türleri - mezgit, alabalık, yayın balığı ve diğer beyaz etli balıklar - omega-3 yağ asitleri bakımından fakirdirler ve yapılan araştırmalarda da bu balıkların daha az koruyuculuk sağladığı kanıtlanmıştır.
Bazı araştırmalarda ise kızartmanın omega-3'leri azaltabileceği rapor edilmiştir.
Özellikle balık unla birlikte kızartılmışsa bu size ek kalori olarak döner ve de kilo alımı, artan sağlık riskleri olarak karşınıza çıkar. Ek olarak son yapılan araştırmalar kızartma işleminin HMF (5-hidroksimetilfurfural) olarak bilinen insanlar için potansiyel kanserojen maddenin oluşmasına neden olduğunu göstermiştir. HMF, esas olarak Maillard Reaksiyonu olarakta bilinen mühürleme ile oluşur ve ekmek gibi besinlerde en önemli ısı kaynaklı kirletici maddelerden biri olarak kabul edilmektedir.
Kızarmış balık yeme daha az sağlıklı yaşam tarzı için bir işarettir.
NOT: Ara sıra kızarmış balık yemekte pek bir sakınca yoktur. Bu tarz kızartmaların beraberinde daha hafif yiyecekler (örneğin buharda pişen havuç ve brokoli) tercih etmeniz sağlığınız açısından iyi olacaktır.
Balık tercihlerinizde somon, uskumru ve sardalya gibi omega-3 bakımından zengin balıkları seçip, fırında veya buğlama olarak pişirip yemeniz sağlık bakımından en faydalı olanıdır. Bu tarz beslenmeyi haftada en az bir defa yapmalısınız.
Kızartmadan vazgeçemiyorum diyorsanız şu yöntemleri deneyebilirsiniz.
- Tavada kızartma (soteleme) bol yağlı kızartmadan daha iyidir. Az miktarda yağ kullanın ve yağ iyice kızınca balıkları tavaya atın böylece balıklarınız daha az yağ çekecektir.
- Zeytinyağı sotelemek için iyidir. Mısır, soya, ayçiçeği ve kanola yağlarına göre ısıtıldığında daha kararlıdır (ve dolayısıyla daha az yan ürün oluşturur).
- Balığı unlamayın; unla kaplama daha fazla yağ emer.
- Her kızartma yaptığınızda taze yağ kullanın.
- Restoranlarda kızarmış balık veya diğer kızarmış yiyecekler yerseniz, kısmen hidrojene yağ kullanıp kullanmadıklarını sorun.