Okul nedir?
Okul, çocuğun toplumla kaynaşmasını sağlayan, çeşitli bilgi, ahlak, görgü kurallarını öğreten, zihinsel ve yaşamsal gelişimleri destekleyen,iyi ve nitelikli bireyleri, topluma yararlı fertleri yetiştirmeyi hedefleyen kurumlardır.
Peki bu kadar güzel gayeleri olan okula çocuklar neden gitmek istemez?
Öncelikle okul fobisi ve okuldan kaçma isteğinin aynı şeyler olmadığını belirtmek gerekir. Bu iki durum birbirine karıştırılmamalıdır. Okuldan kaçan çocukta, okul korkusundan ziyade okulu sevmeme durumu söz konusudur. Okuldan kaçma eğiliminde olan çocuklar okulu sevmezler, saldırgandırlar, sorumluluk duygusu gelişmemiştir. Bu çocuklarda daha çok umursamazlık vardır ve akademik başarıları düşüktür. Araşırmalara göre okuldan kaçma isteği olan çocukların ailelerinde benzer özellikte olduğu görülmektedir. İlgi ve sevgiden mahrum büyüyen bu çocuklar, okula gitmediği zamanlarda eve de dönmezler. Dışarda arkadaşlarıyla zaman geçirirler.
Oysa okul fobisi olan çocuklarda durum daha farklıdır; bu çocuklar daha fazla ailelerinin yanında olmak isterler.
Gelelim okul fobisine…
Şüphesizki, korku yaşamın bir parçasıdır. Yetişkin veya çocuk her kim olursa olsun hayatın bir kısmını korkularıyla mücadele ederek geçirmek zorunda kalır. Korkular, çocuğun kedini çevreden gelen zararlara karşı koruma güdüsüdür.
Bazen de korkular çocuğun çevreye olan uyumunu engeller. Okul fobisi de bunlardan birisidir. Bu korku, az çok her çocukta görülebilir, fakat bazı kişilerde kontrol edilmezse ciddi kaygılara sebep olabilir.
Çocuğun okuldan korkmasının altına yatan en önemli neden anne ve babadan ayrılmak istememesidir.
Daha önce ev dışında başka ortam görmeyen, başka bir yerde kısa süre de olsa aileden ayrı kalmayan çocuklar bu korkuyu en yoğun yaşayanlardır. Bu nedenle bu tip çocuklara okul çağına yakın dönemlerde aileden, önce kısa ayrılıklar sonra da sürenin uzatılması tavsiye edilir. Aşamalı bir şekilde alıştırma yapılmalıdır.
Bunu dışında okulun yapısı, okuldaki diğer öğrenciler, çevredeki saldırgan davranışlar okul korkusuna sebep olmaktadır.
Peki okul fobisine sebep olan diğer etkenler nelerdir;
- Aileden birinin ölümü ,hastalığı, kaza
- Geçim problemleri olan bir aile
- Boşanma
- Yeni kardeşin gelmesi
- Yer değiştirme, taşınma
- Annenin veya babanın çok koruyucu olması
- Ailenin kendi korkularını ve endişelerini çocuğa yansıtması
- Öğretmenden korkması
- Saldırgan çocuklarla karşılaşması
Okul fobisinin belirtileri nelerdir?
- Baş ağrıları, karın ağrıları, bulantı-kusma
- Keyifsizlik
- Uyku bozukluğu
- Hırçınlık, sebeğsiz ağlamalar
- Sinirlilik
Bu tarz çocuklarda, okul zamanı yaklaştıkça belirtiler artar. Özellikle mide, baş, karın ağrısı ve kusma gibi şikayetler baş gösterir. Özellikle servisin geleceği saatlerde yada pazar akşamı bu şikayetler daha da artabilir.
Eğer okul fobisi çözülmezse ve üstüne gidilmezse daha büyük problemlere neden olabilir. Hatta hayatının ilerleyen dönemlerinde anksiyete veya depresyona bile neden olabilir.
PEKİ OKUL FOBİSİ İÇİN NELER YAPILABİLİR?
Öncelikle ailenin bu korkuları arttırıcı davranışlardan uzak durması gerekir. Acilen durum sınıf öğretmeniyle ve okul rehber öğretmeniyle paylaşılmalıdır.Çocuğun bu duygusuyla kesinlikle alay edilmemeli ve suçlanmamalıdır. Her çocuğun böyle bir durum yaşayabileceği, bunu geçici bir süreç olduğu, birlikte bu süreci atlatacakları cocuğa aktarılmalı ve çocuğa duygularının anlaşıldığı hissettirilmelidir.
Çocuğun okul fobisi evdeki huzursuzluk, kardeş gibi başka sebeplerden kaynaklanıyorsa sorunun kaynağına inilmeli ve çözüm yollarına gidilmelidir.
Çocuk aşamalı olarak okula alıştırılmaya çalışılmalıdır.
Önce sınıfta onunla birlikte oturma, daha sonraları koridorda , bahçede bekleme gibi yöntemler uygulanabilir. İlerleyen zamanlarda bahçe kapısında bırakıp giderek adaptasyon süreci tamamlanabilir. Bu şekilde aşamalı olarak çocuğun korkusunu yenmesine yardımcı olunabilir.
Okul öğretmenlerinin birçoğu bu duruma alışık olduğu için size bu konuda yardımcı olacaktır.
Her şeye rağmen okul fobisinden kurtulamıyorsanız mutlaka psikolojik bir destek almak için bir uzmana başvurmalısınız ve destek almalısınız.