Son yapılan araştırmalara göre ülkemizde ne yazık ki sigara kullanan insanların sayısı 20 milyondan fazla. Bir yılı aşkın süredir insan hayatında etkili olan Covid-19 virüsü neticesinde sigarayı bırakan kişi sayısı artsa da bu rakamlar Türkiye’nin 4’te birinin sigara kullandığını gösteriyor. Ülke genelinde her yıl 80 binden fazla insan sigara sebepli hastalıklar yüzünden hayatını kaybederken, istatistikler kadınların erkeklere göre daha çok sigara içtiğini gösteriyor. Tütün tüketimine karşı yapılan çalışmalar ve yasaklara rağmen sigara kullanım alışkanlığının küçük yaşlara kadar düştüğü gözlemleniyor.
Sigaranın içerisinde insan vücudunda zararlı 4 binden fazla madde bulunuyor. Bunların başında amonyak, arsenik, metanol, benzen, bütan, kadminyum, karbon monoksit, katran, kurşun, metanol, naftalin, nikotin, radon ve tiner gibi ürünler geliyor.
ZARARI SAYMAKLA BİTMİYOR!
Sigaranın insan vücuduna pek çok zararı bulunuyor. Gelin hep birlikte sigaranın zararlarına göz atalım:
- Öncelikli olarak içilen her sigara ortamda kötü bir kokuya neden olur.
- Sigara insan vücudunu erken yaşlandırmakla birlikte, vücutta lekelenmelere yol açar.
- Sigara kullanan insanlarda tat ve koku alma duygusu zamanla azalır ve kaybolur.
- Sigara içmek gözlerde katarakt ve körlük oluşmasına neden olur.
- Sigara nedeniyle el, parmak ve tırnaklarda sararma, güç kaybı meydana gelir.
- Sigara tüketmek, nefes borusu ve gırtlakta iltihaplanmaya yol açar, ses tellerinin zarar görmesi ile birlikte kansere yakalanma riskini artırır.
- Sigara içmek, diş eti rahatsızlıklarına ve dişlerin sararmasına neden olur.
- Sigara dumanı nedeniyle kalp ve damarlar zarar görür, damar tıkanıklığı, kalp krizi, tansiyon ve felç ihtimalleri artar.
- Sigara dumanı her nefeste 50 bin hücreyi öldürür. Buna bağlı olarak Alzheimer riski artar.
- Sigara tüketimi astım, bronşit, nefes darlığı gibi hastalıkları artırarak akciğerde kansere neden olur.
- Sigara, çocuk düşürme, kısırlık, engelli doğum, iktidarsızlık gibi durumların artmasına neden olur.
- Sigara yüzünden kemik ve iskelet sisteminde erimeler oluşur. Bu durum vücutta kırıklara yol açar.
- Sigara içmek kılcal damar tıkanıklığına ve dolaylı olarak el, kol ve bacakların kesilmesine neden olur.
- Tüm olumsuzlukların yanı sıra sigara yorgunluk, stres, uyku bozukluğu, ruhsal gerilim ve psikolojik sorunlara yol açar.
YENİ BAŞLANGIÇLAR İÇİN…
Yukarıda madde madde sigaranın zararlarından bahsettik. Şimdi ise sigara tüketimi bırakıldığı zaman insan vücudunda meydana gelen değişimlerden bahsedelim:
- Sigara içmeyi bıraktığınız ilk 20 dakikadan itibaren kan basıncı ve nabzınız normale döner, el ve ayaklarda kan dolaşımı normal seviyesine iner.
- Sigaradan 8 saat sonra, kandaki oksijen düzeyiniz normale döner, kalp krizi geçirme riskiniz azalır.
- Sigarayı bıraktığınız günden bir gün sonra vücudunuz zararlı karbonmonoksitten arınır.
- Sigarasız ikinci günün sonunda kandaki nikotin seviyesi azalır, tat ve koku duyunuz artar.
- 3 gün boyunca sigara içmezseniz, nefes alıp vermeniz rahatlar ve solunum yollarınız fonksiyonlarını tam olarak yerine getirmeye başlar. Vücudunuzdaki enerji miktarı artar.
- Sigarasız geçen 2 haftadan itibaren tüm vücudunuzdaki kan dolaşımı düzelir, solunum yolu enfeksiyonlarına yakalanma riskiniz düşer ve vücudunuzdaki nefes darlığı-tıkanıklık azalır.
- 3 aylık sigarayı bırakma döneminde öksürüğünüz azalır, nefes alış-verişiniz düzene girer, solunum problemleriniz düzelir ve akciğer fonksiyonlarınız yüzde 10’a kadar artar.
- Sigarayı bıraktığınız birinci yılın sonunda kanser riskleri azalmaya başlar. Öncelikli olarak kalp hastalığı riskiniz yüzde 50 oranında azalır.
- Sigarasız geçen 3’üncü yılın sonunda mesane kanseri riskiniz yarı yarıya düşer.
- Sigarayı bıraktıktan 10 yıl sonra kalp krizi riskiniz sigara içmeyen insanlarla aynı seviyeye iner, akciğer kanserine yakalanma ihtimaliniz yüzde 50 oranında azalır.
PEKİ NASIL BIRAKMALI?
Görüldüğü üzere sigarayı bırakmak ve sonraki yaşantımızda hiç içmemek için birçok nedenimiz var. Eğer siz de sigarayı bırakmayı deneyip başaramayanlardanız bu yöntemleri deneyebilirsiniz:
- Sigarayı bırakmak için her şeyden önce iyi bir azim gerekir. Tütün kullanmayı bırakan kişiler bazı sorunlarla karşılaşabilir. Baş ağrısı, ağız içinde kuruluk, kaygılanmak, sinir sisteminin daha aktif çalışması, hızlı kilo artışı ve stres bu sorunların başında gelebilir.
- Yıllarca sigara kullanan bir kişinin birden sigarayı bırakması beklenemez. Dolayısıyla sigarayı bırakmak için kendinize belirli bir gün belirleyin ve “falanca tarihte sigarayı bırakacağım” notlarını hazırlayarak evinizin belirli köşelerine yapıştırın. Bu sizin azminizi artıracaktır.
- Sigarayı bırakma konusunda kendinizi hazırlamanız çok önemli. Sigarayı bırakmak için nedenlerinizi hazırlayın. Tütün kullanmayı bıraktığınızda sağlığınızda meydana gelecek değişimleri araştırın.
- Sigarayı bırakacağınızı ailenize ve yakın çevrenize söyleyin. Bu konuda sevdiklerinizin desteğini isteyin.
- Sigara içilen ortamlardan mümkün olduğunca uzak durmaya çalışın.
- Sigarayı bıraktıktan sonra kendinize yeni aktiviteler bulun. Spor yapın, bol su için, belirli aralıklarla çerez tüketin.
- Dişlerinizi her zamankinden daha sık fırçalayın ve bol miktarda meyve tüketin.
- Yemeklerden sonra yürüyüş yapmak veya sakız çiğnemek de sizi tütün isteğinizden uzak tutacaktır.
- Eğer, doğal yöntemlerle sigarayı bırakamıyorsanız bir sağlık kuruluşundan destek alabilirsiniz.