Koronavirüs hastalığı 2019 (COVID-19) aşısı artık ülkemizde 12 ila 15 yaş arası çocuklara sunuluyor Burada ebeveynlerin ve çocukların aşının güvenliği ve etkinliği, olası yan etkileri ve aşı olmanın faydaları hakkında bilmeleri gerekenleri sizlere aktaracağız.
Burada aktaracağımız bilgiler Amerikan Akademik Tıp Merkezi olan Mayo Clinic'ten alınmıştır. ABD'de çocuklarda aşılama nasıl merak ediyorsanız okumaya devam edebilirsiniz.
Çocuklar için hangi COVID-19 aşısı onaylandı?
ABD Gıda ve İlaç Dairesi (FDA), Pfizer-BioNTech COVID-19 aşısına 12 ila 15 yaş arası çocuklar için acil kullanım izni verdi. FDA , şimdi Comirnaty olarak adlandırılan bu aşıyı, 16 yaşındaki kişilerde COVID-19'u önlemek için onayladı.
Pfizer-BioNTech COVID-19 aşısı 21 gün arayla iki enjeksiyon olarak yapılmalı. İkinci doz, gerekirse ilk dozdan altı hafta sonra da verilebilir.
Araştırmalar, Pfizer-BioNTech COVID-19 aşısının 12-15 yaş arası çocuklarda COVID-19 virüsünü önlemede %100 etkili olduğunu göstermiştir . Aşı, 16 yaş ve üzeri kişilerde COVID-19 ile ciddi hastalıkları önlemede %91 etkilidir. . Erken araştırmalar ayrıca aşının, şu anda ABD'de en yaygın COVID-19 varyantı olan delta varyantının neden olduğu COVID-19 virüsü ile ciddi hastalıkları önlemede %96 etkili olduğunu göstermektedir .
FDA, 12-15 yaş arası çocuklarda kullanılmak üzere Pfizer-BioNTech COVID-19 aşısının güvenliğini ve etkinliğini nasıl belirledi?
FDA, 12-15 yaş arası toplam 2.200 kişi üzerinde yaptığı çalışma neticesinde ikinci doz verildikten bir hafta sonra, Pfizer-BioNTech aşısı verilen 1.005 çocukta hiçbir COVID-19 vakası göstermedi . Plasebo verilen 978 çocuktan 16'sında COVID-19 vakası görüldü. Çocukların hiçbirine daha önce COVID-19 teşhisi konmamıştı. Sonuçlar, aşının bu yaş grubunda COVID-19 virüsünü önlemede %100 etkili olduğunu gösteriyor.
12-15 yaş arası çocuklar için Pfizer-BioNTech COVID-19 aşısının yan etkileri nelerdir?
Pfizer-BioNTech COVID-19 aşısı verilen 12 ila 15 yaş arası çocukların, 16 yaş ve üzeri kişilerin yaşadıklarına benzer yan etkileri oldu. En sık bildirilen yan etkiler şunlardır:
- İğnenin yapıldığı yerde ağrı
- Tükenmişlik
- Baş ağrısı
- Titreme
- Kas ağrısı
- Ateş
- Eklem ağrısı
Yetişkinlere benzer şekilde, çocukların da tipik olarak 1 ila 3 gün süren yan etkileri var. Daha fazla ergen, aşının ikinci dozundan sonra enjeksiyon bölgesi ağrısı dışında bu yan etkileri bildirdi. Ancak bazı kişilerde hiçbir yan etki görülmedi.
Çocuğunuza bir COVID-19 aşısı verildikten sonra, tedavi gerektiren ciddi bir alerjik reaksiyonu olup olmadığını görmek için 15 ila 30 dakika boyunca izlenmekte.
Yan etkileri önlemek için aşılamadan önce çocuğunuza reçetesiz bir ağrı kesici vermeniz önerilmez. Çocuğunuza COVID-19 aşısı olduktan sonra bu tür ilaçları vermenizde bir sakınca yoktur .
COVID-19 aşıları kalbi etkileyebilir mi?
ABD'de, mRNA COVID-19 aşılamasından sonra , özellikle erkek adolesanlarda ve 16 yaş ve üzerindeki genç erişkinlerde bildirilen miyokardit ve perikardit vakalarında artış olmuştur. Miyokardit, kalp kasının iltihaplanmasıdır, perikardit ise kalbin dışındaki astarın iltihaplanmasıdır. Bu raporlar nadirdir. Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri (CDC), COVID-19 aşılaması ile herhangi bir ilişki olup olmadığını araştırıyor .
Özellikle ikinci dozdan sonraki birkaç gün içinde şu semptomlar görülebilir:
- Göğüs ağrısı
- Nefes darlığı
- Hızlı atan, çırpınan veya çarpan bir kalbe sahip olma hissi
Siz veya çocuğunuz COVID-19 aşısını aldıktan sonraki bir hafta içinde bu semptomlardan herhangi birine sahipseniz , tıbbi yardım alın.
Pfizer-BioNTech COVID-19 aşısının uzun vadeli etkileri hakkında herhangi bir araştırma var mı?
Çünkü COVID-19 aşısı klinik çalışmalarda sadece 2020 yazında başlatılan aşılar için uzun vadeli etki saptama şansı şuan için mümkün değildir. Bununla birlikte, aşılar nadiren uzun vadeli etkilere neden olur.
Devam eden Pfizer-BioNTech COVID-19 aşı çalışmasına kayıtlı 12 ila 15 yaş arası çocukların bir kısmı , ikinci doz COVID-19 aşısı verildikten sonra en az iki ay boyunca güvenlik açısından izlendi .
Pfizer Inc., 2020'de COVID-19 aşısının ilk acil kullanım izni talebinin bir parçası olarak bir güvenlik izleme planı oluşturdu. Plan artık COVID-19 aşısı verilen ergenlerin izlenmesini de içeriyor .
Ek olarak, ABD'de tüm aşı sağlayıcılarının alerjik reaksiyonlar gibi ciddi advers olayları Aşı Olumsuz Olay Raporlama Sistemi adı verilen ulusal bir programa bildirmeleri gerekmektedir.
Çocuklar COVID-19 ile sık sık ciddi hastalık yaşamıyorlarsa, neden bir COVID-19 aşısına ihtiyaçları var?
Bir COVID-19 aşısı, çocuğunuzun COVID-19 virüsünü kapmasını ve yaymasını önleyebilir . Çocuğunuz COVID-19 alırsa , bir COVID-19 aşısı onun ciddi şekilde hastalanmasını önleyebilir.
Pfizer-BioNTech COVID-19 aşısı nasıl çalışır?
Pfizer-BioNTech COVID-19 aşısı, haberci RNA (mRNA) kullanır. Araştırmacılar on yıllardır mRNA aşıları üzerinde çalışıyorlar .
Coronavirüslerin yüzeyinde S proteini adı verilen diken benzeri bir yapı bulunur. COVID-19 mRNA aşıları, zararsız bir S protein parçasının nasıl yapılacağı konusunda bağışıklık hücrelerine talimatlar (genetik materyal) verir. Aşılamadan sonra hücreler protein parçalarını yapmaya ve bunları hücre yüzeylerinde sergilemeye başlar. Bağışıklık sistemi, proteinin oraya ait olmadığını anlar ve bir bağışıklık tepkisi oluşturmaya ve antikor üretmeye başlar. Protein parçaları yapıldıktan sonra hücreler talimatları bozar ve onlardan kurtulur.
Genetik materyal, DNA'nın tutulduğu hücrenin çekirdeğine asla girmez. Sonuç olarak, aşılardaki genetik materyal, DNA'yı hiçbir şekilde etkileyemez veya etkileşemez.
16 yaş ve üzeri kişiler ile 12-15 yaş arası çocuklar için Pfizer-BioNTech aşısının içeriğinde veya dozunda herhangi bir fark var mı?
Hayır. Bu aşının içeriği ve dozu tüm yaş grupları için aynıdır.
Pfizer-BioNTech COVID-19 aşısını yaptırmaması gereken çocuklar var mı?
Bu aşı henüz 12 yaşından küçük çocuklar için mevcut değildir. Daha küçük çocukları içeren klinik deneyler devam etmektedir.
Aşı ayrıca içeriğindeki maddelerden herhangi birine karşı ciddi alerjik reaksiyon öyküsü olduğu bilinen bir çocuğa verilmemelidir. Bu durumda, çocuğunuz gelecekte başka bir COVID-19 aşısı alabilir.
Bir COVID-19 aşısı bir çocuğa COVID-19 verebilir mi?
Hayır. Şu anda ABD'de geliştirilmekte olan COVID-19 aşıları, COVID-19'a neden olan canlı virüsü kullanmıyor .
COVID-19 aşısı doğurganlığı veya menstrüasyonu etkileyebilir mi?
Şu anda herhangi bir COVID-19 aşısının doğurganlık sorunlarına neden olduğuna dair bir kanıt yoktur .
Az sayıda kadın, COVID-19 aşısı aldıktan sonra geçici adet değişiklikleri yaşadığını bildirdi . Küçük bir çalışma, bazı kadınların COVID-19'a yakalandıktan sonra geçici adet değişiklikleri yaşadığını da göstermiştir . Bu değişikliklere COVID-19 veya COVID-19 aşısı yaptırmanın neden olup olmadığı açık değildir . Daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır.
Enfeksiyonlar, stres, uyku sorunları ve diyet veya egzersizdeki değişiklikler dahil olmak üzere birçok şeyin adet döngülerini etkileyebileceğini unutmayın.
12-15 yaş arası çocuklara nasıl COVID-19 aşısı yaptırılabilir?
Çocuğunuzun COVID-19 aşısını nereden alabileceği konusunda bilgi için yerel sağlık departmanınıza, eczanenize veya çocuğunuzun doktoruna danışın . Çocuğunuzun COVID-19 aşısı olması için randevu alırken şu soruları sormayı düşünün:
- Randevuda bir ebeveyn veya vasinin bulunması gerekiyor mu?
- Randevu sırasında hangi bilgilerin verilmesi gerekecek?
- Randevuya kardeş gibi kaç aile üyesinin katılabileceği konusunda bir sınırlama var mı?
Bir çocuk başka bir aşı almadan önce veya aldıktan sonra ne kadar sürede COVID-19 aşısı yaptırabilir?
Bir COVID-19 aşısı ve diğer aşılar aynı gün verilebilir.
Daha önce, COVID-19 aşılarının yeni olması nedeniyle , CDC , bir COVID-19 aşısı yaptırmadan iki hafta önce ve sonra başka aşıların yapılmamasını tavsiye etmişti . CDC son aylarda toplanan emniyet verilerine dayanarak tavsiyesini değiştirdi.
Çocuğum COVID-19 aşısı olduktan sonra ne yapabilir?
Çocuğunuz aşıları tam olarak yapıldıktan sonra, pandemi nedeniyle yapamadığı şeyleri yapmaya geri dönebilir. Bu, bir kural veya yasanın gerektirdiği durumlar dışında hiçbir ortamda maske takmamayı veya sosyal mesafeyi korumayı içerir. Bununla birlikte, çocuğunuz geçen hafta çok sayıda yeni COVID-19 vakasının olduğu bir bölgedeyse , CDC halka açık yerlerde ve dışarıda kalabalık alanlarda veya çocuğunuz aşılanmamış kişilerle yakın temas halindeyken maske takmanızı önerir.
Çocuğunuz, Pfizer-BioNTech COVID-19 aşısının ikinci dozundan iki hafta sonra tam olarak aşılanmış olarak kabul edilir .
ABD'de, belirli ayarlar için bazı istisnalar dışında, semptomları yoksa çocuğunuzun bilinen bir maruziyetten sonra karantinaya alması veya COVID-19 testi yaptırması gerekmez.
Unutmayın, COVID-19 aşısı çoğu insanı COVID-19'a yakalanmaktan koruyacaktır . Çocuğunuzun COVID-19 aşısı olmasıyla ilgili sorularınız veya endişeleriniz varsa, çocuğunuzun doktoruyla konuşun. Riskleri ve faydaları tartmanıza yardımcı olabilir.