Günümüzde her türlü bilgiye kolaylıkla ulaşabiliyor, merak ettiğimiz her sorunun cevabını rahatlıkla bulabiliyoruz. Market alışverişlerimizde de, edindiğimiz bilgilerden kaynaklı olarak dikkat etmeye çalıştığımız bazı hususlar var. Bunların başında aldığımız ürünün fiyatının uygun olması, kaliteli olması ve sağlıklı olması geliyor. Aynı zamanda aldığımız gıdaların helal ve şüpheli olmaması da dikkat ettiğimiz önemli ayrıntılar. Fakat ne yazık ki bu konuda etiket okumaya çalışsak ta, detaylı açıklama olmadığı için, içerik hakkında istediğimiz bilgiyi elde edemiyoruz. Bu yazımızda, kullandığımız ürünler ve tükettiğimiz gıdaların içeriği hakkında, pratik bilgiler hazırladık.
BİSKÜVİLER, KEKLER VE ÇİKOLATALAR
Öncelikle bisküviler, kekler ve çikolatalardan başlayalım. Bu ürünler tatlı sınıfına girdikleri için tatlandırıcı ve homojenleştirici kıvam artıran katkı maddeleri içerir.
Nedir bu katkı maddeleri?
Sorbitan: E493-e494-e495 kodları ile ifade edilen bu madde, homojenleştirici olarak kullanılıyor. Birçok ülkede yasaklanmasının sebebi ise, vücuda verdiği zararlar
Aspartam: E951
Acesulfame K: E950
Sakarin: E954 tatlandırıcı olarak kullanılan bu üç madde ise yapay olarak üretiliyorlar. Hayvanlar üzerinde yapılan çalışmalar sonucunda bu üç tatlandırıcının kansere neden olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca aspartam adı verilen bu yapay tatlandırıcı, migren gibi ağrıları tetikleyebiliyor.
CİPSLER
Mono ve di gliserid: E471 kodu ile bilinen bu katkı maddesi, homojenleştirici olarak kullanılıyor. Bitkisel veya hayvani kökenli olarak elde edilen bu madde, dinen şüpheli kabul ediliyor.
SAKIZLAR
Karmin veya karminik olarak bilinen renklendirici ve tatlandırıcılar en çok sakızlarda kullanılıyor. E120 kodu ile bilinen karmin, böceklerden elde ediliyor. Dinen haram kabul edilen bu ürün, kozmetikler, kırmızı elma suları, şekerlemeler ve şampuanlarda sıklıkla karşımıza çıkıyor. Sakızlarda yine tatlandırıcı olarak aspartam kullanılırken ,hassas bünyelerde alerjik reaksiyonlara sebebiyet verebiliyor.
DONDURMA
E471 kodlu mono di gliserid, aspartam ve sakarin adlı tatlandırıcılar da yine dondurma içeriğinde bulunan katkı maddelerinden. Jelatin, yani E441 kodlu katkı maddesi de dondurmalar da kullanıyor. Bu madde, alerjik reaksiyonlara sebebiyet verebildiği gibi, neredeyse tamamı yurt dışından ithal ediliyor. Hayvansal bir ürün olduğu için hangi hayvana ait olduğu ve kesimi hakkında bilgi olmadığından, dinen sakıncalı kabul ediliyor.
DONDURULMUŞ YİYECEKLER
E210 kodlu benzoik asit, dondurulmuş yiyecekler de koruyucu olarak kullanılıyor. Sinirsel bozukluk, astım ve çocuklarda hiperaktiviteye neden olabiliyor. Ayrıca E240 kodlu potasyum nitrit adlı katkı maddesi, et ürünlerinde kullanılan ve kişide baş dönmesi, baş ağrısı, nefes daralması ile sonuçlanabilecek rahatsızlıklara sebep olabilen bir ürün. Bu madde kanserojen olarak biliniyor. Monosodyum glutamat konservelerde ve dondurulmuş gıdalarda tatlandırıcı olarak kullanılırken, astım hastalarında yan etkileri görülebiliyor.
EKMEKLER, UNLU MAMÜLLER VE HAZIR PASTALAR
E432-E433-E434-E435 ve E436 kodlu kıvam arttırıcı olarak kullanılan polisorbatlar, hayvansal yağ asitlerinden veya bitkisel yağ asitlerinden elde ediliyor. Hamur şartlandırıcı, köpük önleme ajanı ve sentetik tatlandırıcı olarak kullanılan bu katkı maddesi bazı ülkelerde yasaklanmıştır.
KOLA, GAZOZ, MEYVE SULARI VE TOZ İÇECEKLER
E220 kodlu sülfür dioksit olarak kullanılan bu maddeler, aynı zamanda tatlandırıcı ve renklendirici de içeriyor. E150 kodlu karamel ise, renklendirici olarak kullanılıyor. Neredeyse tamamı kanserojen olarak bilinen E102-E100 ve E129 kodlu katkı maddeleri, özellikle çocuklar tarafından tüketilmesi çok zararlıdır.
HAZIR ÇORBA, ET SUYU, BEBEK MAMASI, PUDİNG, KAHVE KREMASI
Bu ürünlerin birçoğunda kullanılan ve tatlandırıcı olarak bilinen monosodyum glutamat, kıvam arttırıcı olarak kullanılan mono digliserit, ayrıca renklendirici olarak da E160 kodlu annatto isimli maddeler içeriklerde mevcuttur. Annatto isimli ürünün, kurdeşen rahatsızlığına sebep olduğu bilinirken, dini olarak şüpheli kabul ediliyor. Hatta sağlığa zararlı olduğu için de bazı ülkelerde yasaklanmıştır.
MARGARİN, KETÇAP, MAYONEZ, PEYNİR VE YOĞURT
Benzoik asit koruyucusu, monosodyum glutamat isimli katkı maddeleri bu ürünlerin içerisinde bulunuyor. Ayrıca E211 kodlu sodyum benzoat, yine bu ürünlerin içerisinde kullanılan maddelerin arasında yer alıyor. Kurdeşen hastalığına sebep olduğu bilinen bu katkı maddesi, astım rahatsızlığını da tetikleyebiliyor. Ayrıca yoğurtta E441 kodlu jelatin, peynirde ise E235 kodlu natamisin adlı katkı maddeleri kullanılıyor.
Yapılan araştırmalara göre bu katkı maddeleri mide bulantısı, kusma ve ishale yol açmaktadır.
DETERJANLAR VE DİŞ MACUNLARI
Flor katkılı kimyasallar içeren deterjanlar ve diş macunları, vücuda fazla alınması halinde büyüme bozukluklarına kadar varan sağlık problemlerine sebep olabiliyor. Bu ürünlerin içerisinde kullanılan katkı maddeleri alkol ve türevleridir. Ayrıca diş macunlarında kullanılan gliserin ve sodyum florid sağlığa zarar veren şüpheli katkı maddelerinden bazıları.
YEDİĞİMİZ GIDALARIN SAĞLIKLI VE GÜVENİLİR OLMASI İÇİN NELER YAPABİLİRİZ?
- Ev yapımı ürünleri tüketmek
- Evde alternatif yiyecekler hazırlamak
- Paketli gıdalardan uzak durmak
- Deterjan kullanımını azaltmak ya da doğala yönelmek
- Kişisel bakım ve kozmetik ürünlerin kullanımında, doğal ve güvenilir olanları tercih etmek