Havuç Nedir?
Havuç, ilk olarak Afganistan'da MS 900 keşfedilen bir tür kök sebzedir. En bilinen rengi turuncu olmakla birlikte aynı zamanda mor, sarı, kırmızı ve beyaz gibi başka renklere sahip cinsleride mevcuttur. İlk keşfedilen ve insanlar tarafından tüketilen havuçlar mor ve sarı renkli olanlardı. Turuncu havuç 15-16 yüzyıl civarında Orta Avrupa'da geliştirildi.
Bu popüler ve çok yönlü sebzenin tadı, rengi ve boyu yetiştirildiği yere bağlı olarak biraz farklılık gösterebilir. Havuçlar bünyesinde bulundurduğu şeker nedeniyle çoğu zaman tatlı bir tat vermekle birlikte aynı zamanda topraksı veya acı bir tada da sahip olabilir.
Havucun Besin Değerleri
Bir porsiyon havuç yarım fincandır ve bir porsiyonun besin değerleri aşağıdaki gibidir.
- 25 kalori
- 6 gram karbonhidrat
- 2 gram lif
- 3 gram şeker
- 0.5 gram protein
- Günlük A vitamini ihtiyacınızın% 73'ü
- Günlük K vitamininizin% 9'u
- Günlük potasyum ve lifinizin% 8'i
- Günlük C vitamininizin% 5'i
- Günlük kalsiyum ve demirin% 2'si
Havucun Sağlığa Faydaları
Havuç bol miktarda antioksidan içerir. Göz'den kalbe kadar bir çok organımız için faydalı olan havucun en bilinen faydaları şunlardır.
Gözlere iyi gelir
Bu neredeyse herkesçe bilinen havucun en süper gücüdür. Beta-karoten bakımından zengindirler. Beta-karotenler vücudumuz tarafından A vitaminine dönüştürülürler. A vitamini ise gözlerimizi sağlıklı tutmaya yarayan bir bileşiktir. Beta karotenler gözleri güneşin zararlı etkilerinden korumaya yardımcı olur ve katarakt gibi göz problemleri olasılığını azaltır.
ABD'de yapılan araştırmalara göre havuçta da bulunan lutein maddesinin, görme kaybının en yaygın nedeni olan yaşa bağlı makula dejenerasyonuna (Sarı Nokta Hastalığı) karşı önleyici etkisi olduğu gözlemlenmiştir.
Kanser riskini azaltır
Antioksidanların vücuttaki zararlı serbest radikallerle savaştığı kanıtlanmıştır bu özellikleri sebebiyle kanser riskini düşürürler. Havuçtaki iki ana antioksidan türü karotenoidler ve antosiyaninlerdir. Karotenoidler havuçlara turuncu ve sarı renklerini verirken, antosiyaninler ise kırmızı ve mor renkli olmalarını sağlarlar.
Kalbimize yardım eder
Öncelikle yukarıda belirttiğimiz antioksidanlar kalbimiz için de faydalıdır. Ayrıca havuçtaki potasyum kan basıncını kontrol altında tutmaya yardımcı olmakla birlikte içeriğindeki lifler sayesinde sağlıklı bir kiloda kalmamıza yardımcı olabilir. Kırmızı havuçta ayrıca kalp hastalığını önlemeye yardımcı olan likopen bulunur.
Bağışıklık sistemini destekler
Havuçtaki C vitamini, vücudun bağışıklık sistemini koruyan antikorların oluşumuna yardımcı olur. C vitamini ayrıca vücudun demir almasına, kullanmasına ve enfeksiyonları önlemesine yardımcı olur.
Kabızlığa iyi gelir
Tuvalete gitmekte güçlük çekiyorsanız, çiğ havuç yemeyi deneyin. Yüksek lif içeriği ile kabızlığı hafifletmeye yardımcı olabilirler.
Diyabeti kontrol etmeye yardımcı olabilirler
Şeker hastalarının havuç dahil nişastalı olmayan sebzeleri tüketmeleri önerilir. Havuçtaki lif, kan şekeri seviyelerini kontrol altında tutmaya yardımcı olur. Ayrıca A vitamini ve beta-karotenlerin diyabet riskini düşürdüğünü gösteren kanıtlar bulunmaktadır.
Kemikleri güçlendirir
Havuç, kemik sağlığı için önemli olan kalsiyum ve K vitamini içerir.
Havucun Riskleri
Çok fazla beta-karoten yerseniz, cildiniz sarı-turuncu bir renge dönebilir. Bu duruma karotenemi denir. Nispeten zararsızdır ve genellikle tedavi edilebilir. Ancak aşırı durumlarda, A vitamininin işini yapmasını engelleyebilir ve bunun neticesinde görüşünüzü, kemiklerinizi, cildinizi, metabolizmanızı ve bağışıklık sisteminizi olumsuz etkileyebilir.
Hekimoğlu dizisine konu olan karotenemi için aşağıdaki videoyu izleyebilirsiniz.
Çok fazla beta-karoten, onu A vitamini olarak değiştiremeyen kişiler için de sorunlara neden olabilir. Örn: hipotiroidizmi olan insanlar
Bazı insanlarda havuç yemek oral alerji sendromu denen ağızda kaşınmalara neden olabilir. Eğer havucu pişirerek tüketirseniz bu tarz bir alerjinin önüne geçmiş olursunuz.
Havuç Nasıl Tüketilmeli ve Saklanmalı
Havuç, vegan, keto, paleo ve daha bir çok diyetin vazgeçilmezidir. Rendeleyip veya çubuk şeklinde doğrayıp yoğurt bazlı bir sosla yiyebilirsiniz. Çıtır havuçları sevmiyorsanız, buharda pişirebilir, haşlayabilir veya kızartıp garnitür olarak tüketebilirsiniz. Ayrıca yahni, tavuklu börek, kızartma gibi tuzlu yemeklerde renk katar.
Taze havuçlar buzdolabınızın sebzelik çekmecesinde birkaç hafta problemsiz bir şekilde saklanabilir. Yeşil yapraklı üst kısımlar hala üzerindeyse öncelikle bunları keserek saklayınız. Tercihen delikli plastik bir poşet içinde saklamanız daha uygun olacaktır.