Salep Bitkisinin Faydaları
Orkide bitkisinin kökünden faydalanarak elde edilen bu bitkinin;
- Bağırsakların çalışmasını düzenler ve kabızlığı önleyip sindirimi kolaylaştırır.
- Mide ağrılarına iyi gelir ve şişkinliği giderir.
- Hemoroid tedavisinde etkilidir.
- Öksürük ve bronşitte boğazı yumuşatır
- Kış aylarında grip ve sağuk algınlığına iyi gelir.
- Soğuk havalarda içildiğinde vücudu ısıtır.
- Hafızayı ve zihni güçlendirir.
- Göğüs hastalıklarını giderir.
- Kadınların adet düzensizliğinine iyi gelir.
- Kadınların regl dönemi ağrılarını azaltır.
- Emziren anneler için süt artırıcı özelliği vardır.
Salep Bitkisi Nasıl Yetiştirilir?
Salep bitkisi yetiştirmek için öncelikle Tarım Bakanlığı'ndan izin alınması gerekir. Çünkü salep koruma altına alınan bitkiler arasında yer almaktadır. Genel olarak her bölgede yetişmekle birlikte, özellikle kreçli topraklarda verimliliği daha fazladır. Salep ekim ayında ekilip, nisan ayında hasat edilir. Burada önemli olan nokta, hasat yaparken makine gibi ekipmanlar ile değil el ile toplama yapılmasıdır. Eğer yumru sayısı birden fazlaysa bir tanesi bırakılıp geri kalan hasat edilir.
Ülkemizde her yıl ortalama 60 ton salep üretilmektedir. Türkiye’nin hemen her bölgesinde salep orkidesi toplanmakla birlikte, ege bölgesi’nin özellikle kıyı kesimleri, İzmir, Aydın ve Muğla illeri, Akdeniz Bölgesi’nde antalya çevresi, Mersin’in Silifke İlçesi, Adana ve Kahramanmaraş, Batı Karadeniz Bölgesi’nde Kastamonu civarı, İç Anadolu’da Yozgat, Akdağmadeni, Doğu Anadolu Bölgesi’nde ise Van çevresi. Burdur Bucak ve Safranbolu’da da hem toplama, hem de ticareti yapılmaktadır.
Salebin Toza Dönüşümü Çok Zahmetli
Salep, orkide bitkisinin kökünde yer alan yumrulardan elde edilir. Hasat zamanı köklerine zarar verilmeden topraktan çıkarılan bu yabani orkide soğanları, öncelikle temiz bir ortamda kirlerinden arındırılır ve yıkanır. Yıkandıktan sonra önce süt veya suyla kaynatılır. (15dakika); sonra ipe dizilip gölgede kurutulur. Ortalama kurutma süresi 6 aydır. Kurutulma işlemi bittikten sonra öğütücüler yardımıyla salep toz haline getirilerek kullanılır.
Salep yumruları müsilaj glikoz ve uçucu bir yağ taşır ve içerdiği en önemli madde glikomannandır. Su ve sütle birlikte kullanıldığında şişer ve bu özelliği sayesinde dondurma yapımının temel maddesi olarak kullanılır.